Przedsiębiorcy odgrywają istotną rolę w rozwoju gospodarczym kraju poprzez tworzenie miejsc pracy, generowanie zysków i wprowadzanie innowacji na rynek. Kwestia zdefiniowania pojęcia przedsiębiorcy, jak również jego oznaczenia w obrocie gospodarczym została uregulowana w Kodeksie cywilnym.

Zacznijmy od tego, że zgodnie z art. 41(1) Kodeksu cywilnego, przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Co istotne, przedsiębiorca działa pod firmą. Firmę ujawnia się co do zasady we właściwym rejestrze – CEIDG albo rejestrze przedsiębiorców KRS.

Zasadniczą funkcją firmy jest funkcja indywidualizacji przedsiębiorcy, która posiada dwa oblicza. Funkcja ta umożliwia – z jednej strony – identyfikację przedsiębiorcy i zbliża się w tym zakresie do dóbr osobistych związanych z identyfikacją podmiotów prawa, czyli nazwiska osoby fizycznej i nazwy osoby prawnej niebędącej przedsiębiorcą. Z drugiej strony – funkcja indywidualizująca umożliwia klienteli odróżnienie przedsiębiorcy od innych przedsiębiorców, co nadaje firmie cechy zbliżające ją do kategorii oznaczeń odróżniających, takich jak oznaczenia przedsiębiorstwa czy znaki towarowe.

Co istotne, przepisy mówią wprost, że firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. Ponadto, firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia.

Na marginesie warto wskazać, że choć uregulowania zawarte w Kodeksie cywilnym odwołują się do pojęcia „tego samego rynku”, nie zawierają jego definicji. Przyjmuje się, iż przy definiowaniu wskazanego pojęcia pomocne mogą być kryteria wypracowane w odniesieniu do pojęcia rynku właściwego występującego w Ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów. Za punkt wyjścia w definiowaniu "tego samego rynku" w rozumieniu wskazanej ustawy można przyjąć przy tym trzy kryteria: kryterium rynku właściwego terytorialnie, kryterium rynku właściwego przedmiotowo, kryterium rynku właściwego czasowo.

Przechodząc zaś do konkretnych wymagań w zakresie oznaczenia przedsiębiorców będących odpowiednio osobami fizycznymi oraz osobami prawnymi, należy wskazać, że:

• frmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych;
• ·firmą osoby prawnej jest z kolei jej nazwa. Firma osoby prawnej powinna zawierać określenie formy prawnej, które może być podane w skrócie (np. sp. z o.o. – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością., s.a. – spółka akcyjna), a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane.

W tym miejscu warto wskazać, że zmiana firmy również wymaga ujawnienia w rejestrze. W razie przekształcenia osoby prawnej można zachować jej dotychczasową firmę z wyjątkiem określenia wskazującego formę prawną osoby prawnej, jeżeli uległa ona zmianie. To samo dotyczy przekształcenia spółki osobowej.

Co również istotne, firma nie może być zbyta. Przedsiębiorca może ewentualnie upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd.