Nowy rok zbliża się wielkimi krokami, a wraz z nim zmiany w prawie pracy, które wpłyną zarówno na sytuację pracowników, jak i pracodawców. Chodzi tu m.in. o wzrost płacy minimalnej, wprowadzenie PPK (Pracownicze Plany Kapitałowe) oraz łatwiejsze przechowywanie dokumentacji pracowniczej.
Obecny system emerytalny sprawia, że tak pracownicy, jak i osoby prowadzące działalność nie mają żadnej pewności co do tego, jak będzie wyglądać ich przyszłość na emeryturze. Praktyka pokazuje, że groszowe świadczenia emerytalne nie należą wcale do rzadkości. Coraz częściej też pojawiają się głosy, że ci, którym zależy na emeryturze, muszą ją sobie uzbierać. Pomocna w tym może być najnowsza inicjatywa ustawodawcy, czyli wchodząca w życie 1 stycznia 2019 roku ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych. Oszczędzanie rozpoczniemy jednak dopiero od 1 lipca 2019, kiedy to PPK będą musiały wprowadzić firmy zatrudniające powyżej 250 pracowników, w następnej kolejności (1 stycznia 2020) zrobią to przedsiębiorstwa, w których pracuje pomiędzy 50 a 249 osób, a od 1 lipca 2020 dołączą do tego grona pracodawcy zatrudniający pomiędzy 20 a 49 osób. Na 1 stycznia 2021 roku zaplanowano zakończenie wdrażania systemu w całości. Co ważne, liczba zatrudnionych dotyczy wszystkich osób, także tych zatrudnionych w ramach umów cywilno-prawnych.
W nowym roku zostanie powołany powszechny system oszczędzania, który będą współtworzyć pracownicy, pracodawcy i państwo. Dzięki niemu ok. 11 mln pracowników ma uzyskać dodatkowe środki na emeryturze. – mówi Natalia Bogdan, właścicielka firmy rekrutacyjnej Jobhouse. Dodaje: Uczestnicy systemu, przy wsparciu pracodawców i współfinansowaniu ze strony państwa, będą mogli odkładać ze swojego aktualnego wynagrodzenia środki, które w zamyśle w przyszłości powiększą ich emeryturę. Warto podkreślić, że planowany system będzie mieć charakter dobrowolny – uczestnikom przysługuje prawo do rezygnacji w dowolnym momencie, podobnie jak możliwość ponownego przystąpienia. Niemniej jednak zapisy do systemu będą odbywać się automatycznie.
Wzrośnie również płaca minimalna na umowach o pracę i stawka godzinowa dla osób zatrudnionych w ramach umów cywilno-prawnych.
Pracownicze Plany Kapitałowe zakładają, że podstawowa miesięczna składka potrącana z wynagrodzenia pracownika będzie wynosić minimum 2% jego pensji brutto. Natomiast planowana składka pracodawcy to co najmniej 1,5% wynagrodzenia brutto pracownika – o tyle wzrosną koszty zatrudnienia każdego pracownika. Do obu tych kwot dochodzi jeszcze część, którą dołoży państwo – za przystąpienie do programu jednorazowo 250 zł, później 240 zł rocznie. Na wniosek zainteresowanego istnieje również możliwość podniesienia składek do 4% ze strony pracownika i pracodawcy.
Prowadzenie własnej firmy wiąże się dla pracodawców z wieloma nieoczywistymi obowiązkami i żmudną biurokracją. Jednym z uporczywych dotąd wymogów był obowiązek przechowywania dokumentacji pracowniczej przez okres aż 50 lat od momentu wygaśnięcia stosunku pracy.
Od 1 stycznia 2019 roku wejdą w życie korzystne dla pracodawców zmiany. Wraz z nadejściem nowego roku zacznie nas obowiązywać ustawa o e-aktach, która umożliwia przechowywanie dokumentacji pracowniczej w formie elektronicznej. – mówi Natalia Bogdan, właścicielka agencji pracy Jobhouse. Dodaje: To duże ułatwienie dla pracodawców, którzy borykają się z problemem fizycznego archiwizowania dokumentów, zabierających w biurze przestrzeń – taka forma jest niepraktyczna zarówno pod kątem przechowywania, jak i dalszego przekazywania byłym pracownikom.
Warto również pamiętać, że od nowego roku pracodawcy będą mogli przechowywać dokumentację przez 50 lat bądź przez 10 lat. Krótszy okres będzie dotyczyć nowozatrudnionych pracowników, z którymi został nawiązany stosunek pracy po 1 stycznia 2019 roku. W przypadku pracowników zatrudnionych po 1 stycznia 1999 roku, a przed początkiem 2019 roku, pracodawca może podjąć decyzję, który okres przechowywania wybiera – 10 czy 50-letni. Przechowywanie dokumentacji jedynie przez 10 lat wiąże się
z obowiązkiem wysłania do ZUS-u raportu informacyjnego.
Na 2019 rok zaplanowane są ponadto zmiany w sposobie podziału dokumentów gromadzonych w aktach osobowych. Powstanie dodatkowa część „D” akt, zawierająca dokumentację związaną z ponoszeniem przez pracownika odpowiedzialności porządkowej i dyscyplinarnej.
Rynek pracownika sprawia, iż wynagrodzenia dla pracowników rosną. Mimo to według danych GUS jeszcze w 2016 roku aż 1,5 mln rodaków, czyli 13% ogółu pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, otrzymywało wynagrodzenie na poziomie płacy minimalnej. Planowany jest wzrost płacy minimalnej o 150 zł brutto. W 2019 roku osiągnie ona kwotę 2250 zł brutto, czyli ok. 1634 zł netto. – mówi Natalia Bogdan, właścicielka agencji rekrutacyjnej Jobhouse. Dodaje: Taka podwyżka oznacza wzrost o 7,1% w stosunku do obecnej płacy minimalnej. To wciąż jedynie 47,2% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2019 roku, jednak dla wielu rodzin oznacza poprawę domowego budżetu.
Na podwyżkę mogą liczyć również osoby zatrudnione w ramach umów cywilno-prawnych – np. zlecenie lub samozatrudnionych .