Mamy zimę, a wraz z nią właściciele i zarządcy nieruchomości, dodatkowe obowiązki w zakresie usuwania śniegu z posesji, dróg, chodników i przystanków. Jest to o tyle ważne, że osoby, które doznały szkody w wyniku wypadku związanego z nieodśnieżeniem, mają prawo ubiegać się o odszkodowanie. Jak się do tego zabrać? Dlaczego warto posiadać NNW?
Wysokość odszkodowania wypłacanego w związku z wypadkiem na nieodśnieżonym chodniku lub śliskiej nawierzchni może sięgać nawet 30 tys. zł. Zmniejszyć tę kwotę może sąd, jeżeli ustali, że do zdarzenia przyczynił się sam poszkodowany, np. zakładając nieodpowiednie obuwie. Tak czy inaczej, osoba, która udowodni winę zarządcy, a więc niedbalstwo, w wyniku którego doszło do szkody, ma szansę uzyskać odszkodowanie.
Niezależnie od tego, czy udowodnimy winę zarządcy lub właścicielowi i zbierzemy dokumentację potrzebną do rozpatrzenia sprawy, możemy pomyśleć o standardowym ubezpieczeniu NNW, które będzie nas chronić przed skutkami zimowych wypadków.
Za wypadkami, do których doszło w wyniku nienależytego odśnieżenia, nieusunięcia sopli czy ubytku w nawierzchni, przeważnie kryje się człowiek. Z tego też względu tuż po niefortunnym zdarzeniu należy ustalić jakiego zaniedbania dopuścił się podmiot, na którym najprawdopodobniej spoczywa odpowiedzialność za powstałą szkodę. Pomocą służyć będą ustawa z dnia z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. 1985 nr 14 poz. 60 z późniejszymi zmianami.) oraz ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 1996 nr 132 poz. 622 z późniejszymi zmianami).
Właściciele poszczególnych nieruchomości mają ustawowy obowiązek uprzątnięcia m.in. błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż swoich nieruchomości.
Pierwsza z nich mówi o tym jakie powinności spoczywają na zarządcy drogi, których niedochowanie skutkuje odpowiedzialnością cywilną (mowa tu m.in. o utrzymywaniu nawierzchni, chodników, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą w stanie wykluczającym narażenie użytkowników na wypadek pozostający w bezpośrednim związku z wykorzystaniem drogi). Druga ustawa z kolei mówi o tym że utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy, a to oznacza, że wykonawcą powyższych zadań, w zależności od rodzaju jednostki administracyjnej, będzie: w przypadku gmin - wójt, a miast - burmistrz lub prezydent.
To na władzach gmin spoczywa obowiązek zapewnia czystości i porządku na swoim terenie oraz tworzenia warunków do ich utrzymania w nienagannym stanie. Właściciele poszczególnych nieruchomości mają z kolei ustawowy obowiązek uprzątnięcia m.in. błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż swoich nieruchomości.
Jeśli szukamy podmiotu, który jest odpowiedzialny za utrzymanie drogi lub chodnika (w tym także odśnieżanie go) należy znaleźć zarządcę drogi, chodnika lub posesji. W przypadku dróg krajowych i autostrad jest to Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, w przypadku dróg wojewódzkich - zarząd województwa, dróg powiatowych – zarząd powiatu, dróg gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta), dróg wewnętrznych – podmiot, który zarządzają daną nieruchomością (np. wspólnota mieszkaniowa, spółdzielnia albo firma, która jest właścicielem danego terenu). W przypadku chodników znajdujących się przy granicy posesji – jest to właściciel posesji lub jej zarządca, a w przypadku chodników będących otoczeniem drogi publicznej - zarządca drogi publicznej (najpierw musimy ustalić, do której z wyżej wskazanych kategorii należy droga, przy której znajduje się chodnik). Jeśli poślizgnęliśmy się na przystanku – podmiotem odpowiedzialnym jest zakład komunikacji, który użytkuje przystanek (lub torowisko).
Jeśli poślizgnęliśmy się i upadliśmy na nieodśnieżonej nawierzchni przed wejściem do sklepu, kiosku, czy też punktu usługowego lub gastronomicznego, musimy pamiętać, że za porządek w tych miejscach odpowiadają właściciele lub najemcy.
Podobnie jest z utrzymaniem czystości wewnątrz lokalu. To właściciel musi zadbać o to, by usunąć śnieg, błoto pośniegowe, czy też wodę powstałą z roztopienia śniegu, a tym samym zapewnić bezpieczeństwo swoim klientom. W przypadku dużych powierzchni tj. supermarkety, biurowce, czy też parkingi znajdujące się w pobliżu, często właściciele korzystają z usług zarządców nieruchomości, co niejako przenosi na nich odpowiedzialność za utrzymanie porządku.
Oprócz wykazania winy osobie odpowiedzialnej za właściwe utrzymanie nieruchomości, najważniejszym elementem dochodzenia roszczeń jest zabezpieczenie dowodów na okoliczność powstałej szkody (czyli złamanej nogi, ręki itd.). Niestety, zgodnie z artykułem 6 kodeksu cywilnego, ciężar zebrania materiałów dowodowych spoczywa na poszkodowanym.
Należy pamiętać, że uszkodzenie ciała, czy też uszczerbek na zdrowiu nie daje automatycznie podstawy do przyjęcia odpowiedzialności po stronie potencjalnie zobowiązanego podmiotu, a więc zarządcy drogi lub nieruchomości. Może bowiem zaistnieć sytuacja, w której brak będzie najważniejszej z przesłanek odpowiedzialności, jaką jest wina polegająca na niedopełnieniu ciążących na danym podmiocie obowiązków w postaci usunięcia śniegu, lodu, jego nawisów, czy sopli .
Poza wykazaniem przesłanki winy odszkodowany musi zebrać też stosowną dokumentację, która będzie potwierdzała zaistniałą szkodę oraz okoliczności, w których ona powstała. Przykładowo może to być: notatka policyjna z miejsca zdarzenia, oświadczenie świadka lub świadków zdarzenia, oświadczenia osób, które zamieszkują w tej okolicy oraz oświadczenia ze strony lekarza pogotowia, ratownika medycznego, czy nawet kierowcy ambulansu. Oczywiście kluczowa jest również kompletna dokumentacja obrazująca proces powypadkowego leczenia czy też rehabilitacji.
Warto również zadbać o zdjęcia z miejsca zdarzenia i to w momencie wystąpienia szkody.
Osoby poszkodowane wskutek wypadku, który był związany z zaniedbaniem dotyczącym nieodśnieżonego chodnika czy drogi mogą domagać się różnych świadczeń, które wynikają z przepisów odszkodowawczych. Może to być m.in. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę (jest to jednorazowe świadczenie pieniężne, które ma być swoistego rodzaju rekompensatą za cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego) lub zwrot wszelkich kosztów związanych z wypadkiem - są to zazwyczaj koszty związane z leczeniem lub ewentualną rehabilitacją.
Warto przypomnieć, że w przypadku posiadania polisy NNW ubezpieczyciel wypłaca świadczenia z tytułu uszczerbku na zdrowiu, który pozostał po zakończonym leczeniu, ale często również pokrywa koszty wizyt lekarskich, zabiegów ambulatoryjnych, operacji, zakupu lekarstw opatrunków, czy rehabilitacji.