Pracownik zatrudniony na umowie o pracę musi wykonywać zadania w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę. Nie może opuścić pracy bez zgody przełożonego. Co w sytuacji nagłej i nieprzewidzianej? Na takie sytuacji kodeks pracy przewiduje urlop okolicznościowy.
W życiu każdego człowieka zdarzają się nieprzewidziane sytuacje. Może to być urodzenie dziecka, ślub czy śmierć kogoś bliskiego. I choć w przypadku tego ostatniego wydarzenie nie jest przyjemnym, to prawo pracy pozwala na dodatkowy dzień wolny z racji tej okoliczności. Jest to urlop okolicznościowy.
Urlop okolicznościowy – zasady udzielania
Zasady udzielania urlopu okolicznościowego regulowane są przez Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r., które określa, w jaki sposób powinno się usprawiedliwiać nieobecność w pracy, a także udzielać pracownikom zwolnienia z pracy. Pracodawca musi zwolnić pracownika na jeden lub dwa dni w przypadku określonych okoliczności. Liczba dni wolnych zależy od tego, z jakiego rodzaju okolicznością mamy do czynienia.
Mówiąc o śmierci babci albo dziecka, pracodawca może dać pracownikowi jeden dzień wolny. Jeden dzień przysługuje też w przypadku ślubu dziecka pracownika albo też śmierci i pogrzebu rodzeństwa, teściowej, teścia lub innej osoby, która pozostaje na utrzymaniu pracownika.
Dwa dni dodatkowego wolnego należą się w przypadku ślubu pracownika, urodzenia się dziecka albo śmierci małżonka, dziecka lub matki albo ojca.
Żeby skorzystać z urlopu okolicznościowego, pracownik musi złożyć odpowiedni wniosek. To jak ma on wyglądać najczęściej określone jest wewnątrzzakładowymi regułami. Pracownik podaje więc powód, dla jakiego chciałby skorzystać z urlopu. W niektórych przypadkach pracodawca poprosi o to, by pracownik dostarczył odpowiedni dokument potwierdzający konieczność dnia wolnego. Chodzi np. o akt zgonu. Jeśli na prośbę pracodawcy takiego dokumentu pracownik nie dostarczy, jego nieobecność może być uznana za nieusprawiedliwioną.
W jakim dniu odbiera się urlop okolicznościowy?
Urlop okolicznościowy trzeba wziąć konkretnie na dzień np. pogrzebu? Prawo zakłada, że termin takiego urlopu nie musi idealnie pokrywać się z wydarzeniem. W zamyśle dzień wolny ma jednak pozostawać w związku z wydarzeniem. W przypadku pogrzebu zwykle powinien on przypaść na dzień pogrzebu. W innej sytuacji może np. być dniem na załatwienie konkretnych formalności związanych z urodzeniem dziecka (czy ze śmiercią).
Choć prawo zakłada, że urlop okolicznościowy związany ze śmiercią najbliższej rodziny (np. babci) to jeden dzień, nic nie stoi na przeszkodzie, by pracodawca udzielił dłuższego urlopu. Zasady muszą być jednak określone w regulaminie pracy. Dni wolne związane z urlopem okolicznościowym muszą być udzielone równo wszystkim pracownikom. Nie ma tu znaczenia wymiar czasu pracy.