Odstąpienie od umowy wiąże się z rozliczeniami i te w praktyce budzą wiele wątpliwości. Jakie koszty poniesie sprzedawca, a jakie konsument?
Jednym z uprawnień konsumentów zawierających umowy z przedsiębiorcami działającymi poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość jest możliwość odstąpienia od takiej umowy.
Konsument ma na to 14 dni, chyba że nie został poinformowany o tym uprawnieniu, wówczas termin ten wynosi 12 miesięcy. W praktyce pojawia się jednak wiele problemów. Bardzo często dochodzi do sporów na gruncie zwrotu zamówień zindywidualizowanych. W takim przypadku uprawnienie do zwrotu towaru nie będzie przysługiwało. Powstaje jednak pytanie: kiedy zamówienie należy traktować jako zindywidualizowane?
Prawo do rozwiązania umowy nie będzie przysługiwało, jeżeli konsument prowadzący działalność gospodarczą zdecyduje się zakupić rzecz na firmę i poprosi o wystawienie faktury – wówczas traci uprawnienia konsumenckie.
Często do sporów dochodzi również w sytuacji, kiedy zwracany towar jest używany. Jak szacować wysokość roszczenia? Do konfliktów dochodzi również wtedy, gdy konsument nie odbiera towaru, ale formalnie od umowy nie odstępuje. Czy sprzedawcy mogą w takim wypadku domagać się zwrotu kosztów wysyłki?
Uprawnienie, jakie dał ustawodawca kupującym w sklepach internetowych, korespondencyjnie czy poza lokalem przedsiębiorstwa, nie jest bezwzględne. Są sytuacje, kiedy kupujący nie będzie mógł zwrócić towaru.
Konsument na odstąpienie od umowy na odległość ma 14 dni. Jeśli nie został o tym uprawnieniu poinformowany, termin ten wynosi 12 miesięcy
Zgodnie z art. 27 ustawy z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 683 ze zm.; dalej: u.p.k.), konsument, który zawarł m.in. umowę poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, może odstąpić od niej w terminie 14 dni bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem tych określonych w ustawie, w szczególności kosztów zwrotu towaru (o ile przedsiębiorca nie weźmie tych opłat na siebie, ewentualnie – nie poinformował nabywcy o konieczności ich poniesienia).
To szczególne uprawnienie wynika z tego, że ustawodawca uznał, iż konsument musi mieć czas na zastanowienie się, czy dana rzecz jest mu w ogóle potrzebna ,może bowiem działać pod wpływem emocji, gdy jest nagabywany do zakupu określonego towaru, albo czy dana rzecz odpowiada jego preferencjom - gdy towar jest kupowany np. w sklepie internetowym, a więc konsument nie widzi go na żywo.
Ważne Ustawowe prawo do odstąpienia przysługuje tylko konsumentowi. Zgodnie z art. 221 kodeksu cywilnego za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
Do zachowania 14-dniowego terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem. Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta w przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość – umowę uważa się za niezawartą.
W konsekwencji odstąpienia od umowy, w myśli art. 32 ust. 1 u.p.k., przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy. Artykuł 33 u.p.k. stanowi, że jeżeli konsument wybrał sposób dostarczenia rzeczy inny niż ten oferowany przez przedsiębiorcę, to ten drugi nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów z tytułu wyboru szczególnego rodzaju przesyłki.