26 kwietnia 2023 roku weszła w życie nowelizacja przepisów Kodeksu pracy. Do najważniejszych zmian zalicza się wprowadzenie dodatkowych urlopów oraz wydłużenie niektórych urlopów związanych z rodzicielstwem.
Urlop opiekuńczy
Nowelizacja wprowadziła do Kodeksu pracy art. 173z1, wedle którego pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego urlop opiekuńczy, w wymiarze 5 dni, w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.
Jednocześnie, ustawodawca wprowadził definicję członka rodziny na gruncie powyższego przepisu wskazując, że do tego katalogu zalicza się:
-> syna,
-> córkę,
-> matkę,
-> ojca,
-> małżonka.
Co ważne, urlop opiekuńczy udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
Urlop udzielany jest na wniosek pracownika, złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Wniosek nie może być złożony w terminie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem urlopu. Dodatkowo, we wniosku należy wskazać imię i nazwisko osoby, która wymaga opieki, przyczynę konieczności zapewnienia osobistej opieki oraz stopień pokrewieństwa.
Zwolnienie od pracy
Zmiana Kodeksu pracy dotyczy także wprowadzenia nowej instytucji zwolnienia od pracy. Jak stanowi art. 148z1 Kodeksu pracy, pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia.
Co istotne, pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi tego zwolnienia, jeżeli wniosek zostanie zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.
Zwolnienie od pracy udzielane w wymiarze godzinowym dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.