Rządowy rejestr zastrzeżeń numerów PESEL działa już od listopada 2023 roku, jednak ustawowy wymóg weryfikacji numerów PESEL przez instytucje finansowe wejdzie w życie od 1 czerwca 2024 roku. Nowe przepisy mające na celu znaczne wzmocnienie ochrony obywateli przed kradzieżą tożsamości. Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania skutków kradzieży tożsamości (Dz. U. z 2023 r., poz. 1394).

Wszystkie banki, firmy pożyczkowe, leasingodawcy, SKOK-i, notariusze oraz dostawcy usług telekomunikacyjnych będą zobowiązani sprawdzać numery PESEL swoich klientów, czy numer PESEL osoby nie został zastrzeżony, zanim zgodzą się na zawarcie umowy lub przeprowadzenie transakcji.

Wprowadzenie obowiązku weryfikacji numerów PESEL ma na celu znaczące zwiększenie ochrony klientów przed oszustwami finansowymi. Dzięki temu obywatele będą lepiej chronieni przed wyłudzeniami finansowymi, które są możliwe dzięki skradzionym danym osobowym.

Realna ochrona przed kradzieżą tożsamości

Do tej pory brak takiej weryfikacji oznaczał, że w przypadku wyłudzenia pożyczki na cudze dane, ofiary musiały samodzielnie udowodnić swoją niewinność. Nowe przepisy mają zniwelować ten problem, przenosząc obowiązek sprawdzenia Rejestru Zastrzeżonych Numerów PESEL na instytucje finansowe i prawne. Od teraz, jeśli ktoś zastrzeże swój numer PESEL, będzie to realna ochrona przed nieautoryzowanymi transakcjami. Obywatele, którzy zastrzegą swój numer PESEL, nie będą ponosić odpowiedzialności za zobowiązania wynikające z nieautoryzowanych umów.

Jak zastrzec numer PESEL

Proces zastrzegania numeru PESEL jest niezwykle prosty i można go wykonać szybko i wygodnie online w aplikacji mObywatel 2.0, w serwisie mObywatel.gov.pl. lub także można go zastrzec w urzędzie gminy. Zastrzeżenie numeru można w dowolnym momencie cofnąć, zarówno na pewien okres, jak i bezterminowo, co jest istotne w przypadku, gdy sami będziemy chcieli zaciągnąć kredyt lub pożyczkę. Cała procedura zajmuje tylko kilka chwil i jest dostępna dla każdego obywatela.

Kroki do zastrzeżenia numeru PESEL:

• Zalogowanie się na portal mObywatel.gov.pl – używając Profilu Zaufanego, co zapewnia bezpieczeństwo procesu lub aplikacji mObywatel w swoim telefonie,
• Wypełnienie formularza zastrzeżenia – wskazanie, czy zastrzeżenie ma być czasowe, czy bezterminowe,
• Potwierdzenie decyzji – po złożeniu wniosku otrzymujemy potwierdzenie, że numer PESEL został zastrzeżony,
• Ewentualne cofnięcie zastrzeżenia – w dowolnym momencie można cofnąć zastrzeżenie, co umożliwia elastyczne zarządzanie swoim PESEL-em.
   

Obowiązek weryfikacji w praktyce

Zgodnie z nowymi przepisami, banki, instytucje kredytowe, SKOK-i oraz niebankowe instytucje pożyczkowe będą musiały sprawdzić rejestr zastrzeżonych numerów PESEL przed otwarciem rachunków bankowych, udzieleniem kredytów, pożyczek czy leasingów. Weryfikacja jest również obowiązkowa przy wypłatach gotówkowych przekraczających trzykrotność płacy minimalnej. Notariusze będą musieli przeprowadzać kontrolę przy czynnościach związanych z nabyciem, zbyciem lub obciążeniem nieruchomości, a operatorzy telekomunikacyjni przy wydawaniu duplikatów kart SIM. Jeśli numer PESEL osoby został zastrzeżony, instytucje będą zobowiązane odmówić przeprowadzenia danej czynności.

Jak zadbać o swoje bezpieczeństwo:

Zastrzeganie numeru PESEL to ważny krok w ochronie przed kradzieżą tożsamości. Nowe przepisy mają na celu stworzenie realnej bariery przeciwko nadużyciom, co jest krokiem naprzód w bezpieczeństwie cyfrowym. Warto zadbać również o swoją prywatność i bezpieczeństwo w sieci, korzystając z programów antyszpiegowskich oraz usług VPN, które szyfrują naszą obecność online, zapewniając dodatkową warstwę ochrony danych osobowych.

Dodatkowe kroki ochrony danych osobowych

• Regularne monitorowanie swoich danych – sprawdzanie raportów kredytowych oraz rejestrów finansowych,
• Silne hasła i uwierzytelnianie dwuetapowe – stosowanie zaawansowanych metod zabezpieczania kont online,
• Ostrożność w udostępnianiu danych osobowych – unikanie podawania numeru PESEL w nieznanych i niepewnych miejscach.
   

Nowe przepisy stanowią istotny krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa obywateli i ochrony ich tożsamości przed nieautoryzowanym wykorzystaniem.