Nowelizacją Kodeksu Spółek Handlowych została wprowadzona obowiązkowa dematerializacja akcji. Oznacza to, że każda spółka akcyjna lub komandytowo-akcyjna powinna przeprowadzić obowiązkową dematerializację akcji papierów wartościowych do końca lutego 2021 roku. Od 1 marca 2021 roku akcje w tradycyjnej, dokumentowej formie zostaną zastąpione przez zapisy w formie teleinformatycznej. Wiąże się to z dopełnieniem wielu obowiązków przez przedsiębiorców.
Od 1 stycznia 2020 roku każda spółka akcyjna i komandytowo akcyjna muszą prowadzić własną stronę internetową i zamieszczać na niej, w miejscach wydzielonych na komunikację z akcjonariuszami, wymagane przez prawo lub ich statuty ogłoszenia pochodzące od spółek. Adres strony internetowej podlega ogłoszeniu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Przedsiębiorcy od stycznia bieżącego roku zobowiązani są do ogłaszania na stronie między innymi informacji o pozbawieniu praw udziałowych czy informacji dotyczących łączenia i podziału spółek.
Nowelizacja ustawy wprowadziła także dodatkowe wymogi, które przedsiębiorcy powinni spełnić do 30 czerwca 2020 roku, aby dematerializacja akcji odbyła się w sposób prawidłowy. W związku z sytuacją związaną z COVID-19 w Polsce i na świecie termin ten został jednak wydłużony do 30 września 2020 roku. Do tej daty przedsiębiorcy byli obowiązani:
1. Podjąć uchwałę walnego zgromadzenia akcjonariuszy w sprawie wyboru podmiotu prowadzącego rejestr.
2. Zwołać walne zgromadzenie akcjonariuszy, które wybierze podmiot prowadzący rejestr akcjonariuszy.
3. Dokonać pierwszego wezwania do złożenia dokumentów akcji w spółce.
Dematerializację akcji będzie można powierzyć nie tylko Krajowemu Depozytowi Papierów Wartościowych, ale także domom maklerskim i bankom powierniczym. Łącznie, powinno zostać dokonanych 5 wezwań w odstępach czasowych nie krótszych niż 2 tygodnie i nie dłuższych niż co miesiąc. Ostatnie wezwanie powinno zostać dokonane do 30 stycznia 2021 roku. Dokumenty akcji powinny być przyjęte za pokwitowaniem wydanym akcjonariuszowi. Ustawa nowelizująca przewiduje, że wezwanie powinno zostać ogłoszone w sposób analogiczny, w jaki spółka zwołuje walne zgromadzenie, a dodatkowo istnieje wymóg udostępnienia informacji o wezwaniu na stronie internetowej spółki. Co ważne, obowiązek dokonania 5 wezwań dotyczy wszystkich obowiązanych, niezależnie od tego czy do tego czasu wszyscy akcjonariusze złożyli dokument akcji w spółce.
Przykładowo: spółka akcyjna ALFA posiada 3 akcjonariuszy. Po wystosowaniu pierwszego wezwania w dniu 15 września 2020 roku, 2 akcjonariuszy złożyło dokument akcji w spółce. Następnie, 10 października 2020 roku spółka ALFA dokonała kolejnego wezwania, po którym 3 wspólnik złożył dokument akcji. Spółka ALFA będzie zobowiązana dokonać i tak kolejnych 3 wezwań, ponieważ ustawa nowelizująca nie wprowadza w tym zakresie wyjątków.
Do końca lutego 2021 roku ustawa przewiduje obowiązek złożenia dokumentów akcji w spółce i przekazania danych podmiotowi prowadzącemu rejestr, ponieważ od dnia następnego, tj. 1 marca 2021 roku wszystkie akcje będą mieć formę wyłącznie zdematerializowaną. W tym dniu, nowelizacja Kodeksu Spółek Handlowych zacznie obowiązywać w pełnym zakresie, a wszelkie akcje w formie dokumentowej utracą swoją ważność.
Co ważne, obowiązek dematerializacji dotyczy wszystkich spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych niezależnie od tego czy spółka posiada tylko jednego akcjonariusza czy też wielu. Nowelizacja przewiduje także, że przepisy dotyczące dematerializacji akcji należy stosować odpowiednio do warrantów subskrypcyjnych, świadectw użytkowych, świadectw założycielskich i innych tytułów uczestnictwa w dochodach lub podziale majątku. Utrata praw z akcji niezarejestrowanych w rejestrze akcjonariuszy lub Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych przewidziana jest na 1 marca 2026 roku.
Autor: Katarzyna Zimolzak – Doradca podatkowy w Lex Secure